تعریف بلوغ و نوجوانی:

منظور از بلوغ یا نوجوانی رشد درکلیه جنبه‌ها اعم از فیزیکی- عقلی و اجتماعی است به همین جهت این واژه نسبت به واژه‌های بلوغ جنسی که مفهوم بسته تری دارد وسیع تر است . نوجوانی دوره‌‌‌ای است است حد فاصل میان کودکی و بزرگسالی و بسته به افراد و جوامع گوناگون و متغیر است شروع آن با بلوغ جنسی است . طول مدت نوجوانی در جوامع گوناگون متفاوت است از دوازده تا هجده الی بیست و یک سالگی طول می‌کشد برخی بلوغ را از واژه (crise) و به معنی بحران مشتق کرده اند و تغییرات قاطعی است که درجریان یک تحول پیش می‌آید و دارای ویژگی‌ها و شرایط زیر است :

1.تغیرات ناگهانی و مهم در ارگانسیم ذوق و علایق نگرش و احساس و داوری ارتباط با دیگران.

2.بروز مشکلات جدی که موجب عدم سازگاری نوجوان با محیط می‌شود.

نوجوانی مثل یک طوفان است و ژانژاک روسو آن را به یک انقلاب زایش دوباره تعبیرمی‌کند.در نوجوانی تغییرات شامل رشد طولی و وزنی پیدایش صفات ثانویه جنسی رشد غده‌های جنسی و توانایی تولید مثل است.

دگرگونی‌های رشد نوجوانی:

بلوغ جنسی: بلوغ جنسی با پیدایش صفات ثانویه جنسی همراه است که تا پیش از آن وجود نداشته است و طی سه مرحله می‌باشد :

1.مرحله بیش از بلوغ که در هر دو جنس به وسیله صفاتی مانند: ازیاد سرعت رشد آغاز پیدایش صفات جنسی یعنی رشد پستانها رشد غدد تناسلی روئیدن مو در اعضای تناسلی و زیر بغل آشکارمی‌باشد

2.مرحله بلوغ که طی آن سرعت رشد کمتر می‌شود و صفات جنسی رشد خود را ادامه می‌دهد

3.مرحله پس از بلوغ که کمال رشد جنسی است و طی آن اعضای تناسلی به رشد خود ادامه می‌دهد

تاثیر تغییرات بلوغ جنسی بر شخصیت نوجوان:

از نقطه نظر روانی رشد شخصیت نوجوان در سه زمینه اصلی می‌باشد:

1.رشد وبیداری علایق و احساسات جنسی

2.رشد سریع قوای عقلانی

3.ازدیاد دانش و پیدایش شکل‌های جدید فعالیت

بیش از هر چیز میبایست نوع مقیاسی را که برای تعیین تاثیر نمودهای بلوغ جنسی در روانشاسی نوجوان به کار می‌رود مشخص ساخت که یکی از آسان ترین این مقیاس‌ها سن تقویمی‌است. به طور کلی می‌توان گفت تغییرات فیزیولوژیک و جسمانی خبر ار آغاز بلوغ می‌گردد و ورود نوجوان به اجتماع و پذیرش مسئولیت اجتماعی نیز نشان دهنده حد نهایی و پایان است.